
اثر بدون عنوان
- سمیه سامانی
اثر تصویری است مینیمال و در عین حال عمیق که با ترکیببندی دقیق و رنگهای محدود، فضایی ایستا اما پر از معنا خلق کرده است. زن در مرکز قاب نشسته، با لباسی زرد طلایی و دستانی قرمز، که همچون استعارهای از خون، درد و مقاومت است. پارچه سفید بر چشمانش، نماد محرومیت از دیدن یا نادیدهانگاری تحمیلی است، در حالیکه بدن آرام و حالت نشسته او بر تناقضی میان سکون بیرونی و طوفان درونی دلالت دارد. انتخاب رنگها ــ طلایی، قرمز و سفید ــ بار نمادین بالایی دارند: سلطه، رنج و پوشاندن حقیقت. نگاه روانکاوانه از منظر روانکاوی، این اثر بازنمایی «من زنانه» در وضعیتی دوگانه است: سرکوب و اعتراض. بستن چشمها بهعنوان نمادی از «دیگری بزرگ» نشان میدهد که جامعه تلاش دارد سوژه زن را از دیدن، دانستن و آگاهی محروم کند. دستهای سرخ، بیانگر انرژی فروخوردهای است که به شکل خشم یا میل به مقاومت بروز مییابد. نشستن آرام، میتواند مکانیسم دفاعی «انکار» یا «مقاومت منفعلانه» باشد، اما در لایهای دیگر نشان از قدرتی دارد که آمادهی فوران است. درونگرایی هنرمند نیز در این تصویر منعکس است؛ گویی زن نه از جهان بیرون، بلکه از اعماق ناخودآگاه خویش سخن میگوید. اثر همچون اعترافی بصری است: زن در سکوت، رازهای سرکوبشدهی تاریخی و فردی خود را به تصویر میکشد.